woensdag 1 februari 2017

'Ringsnavelmeeuw' Loonse Waard, Wijchen: met de neus in het brood!

Het is donderdag 19 januari, en ben het een en ander aan het voorbereiden, omdat ik morgen mijn dochter weer voor een weekend heb, als er via de whatsappgroep van vogelend Nijmegen om half vijf een bericht binnen komt van Jordy Houkes. Hij is met Jeroen Nagtegaal meeuwen aan het voeren met brood in de Loonse Waard bij Wijchen, om zo ringen af te kunnen lezen, en blijkbaar had een Ringsnavelmeeuw ook flinke trek en kwam zo bij hun in de kijker!! Er ontstaat lichte paniek bij me, want op dat moment die kant op gaan was kansloos door het zakkende licht. En vanaf morgenmiddag zou mijn aandacht bij de dochter liggen, dus op dat moment kon ik niet veel meer doen, dan het bericht doorzetten in de whapgroep van heel Gelderland. Ik kon het gelukkig loslaten, doordat ik de meerdere winters terugkerende Ringsnavelmeeuw van Tiel heb gezien (28 januari 2004, 18 november 2006 en 26 oktober 2007).


Al spoedig kwamen er ook berichten door met twijfels over de zuiverheid van de meeuw. Hij, maar waarschijnlijk daarom eerder zij, was even klein of vaak ietsje kleiner dan omringende Stormmeeuwen waar ie mee op trok. Daarnaast had de meeuw ook wel erg veel wit aan de tertialzomen, terwijl dit doorgaans juist smaller vergeleken met Stormeeuwen. Op diverse whatsapp-groepen en fora ontstaan discussies die ik in het weekend af en toe volg, aangezien m'n dochter op dat moment véél leuker is. Omdat ik maandag pas van Enschede naar Arnhem reis, vraag ik op de whapgroep van Arnhem of er dinsdag 24 januari misschien iemand gaat. De kaarten rond de identiteit van de Ringsnavelmeeuw worden steeds verder geschud, en het wordt duidelijk dat er ook Ringsnavelmeeuwen in de broedgebieden voorkomen die zo klein zijn én erg witte tertialzomen kunnen hebben. Dit maakt het dan wel weer interessant om toch te gaan kijken, en dit wordt versterkt door de melding van Jordy dat hij op dinsdag om half vier weer een kruiwagen brood gaat omkieperen om de meeuwen dichterbij te halen.

Guido Verhoef reageert op mijn vraag op de Arnhemse Alert whatsapp dat hij me al wilde berichten en wil gaan, eventueel met meer geïnteresseerde mensen die mee willen. Om kwart voor drie zou hij bij mij zijn, en de volgende blijkt dit alleen nog Joris Verhees te zijn. Gedrieën rijden we met steeds verder stijgende spanning naar de Loonse Waard. En met Guido meegaan kent bij te intensief kleppen, of te weinig routekennis natuurlijk een kleine omweg, zodat we na een lichte koerscorrectie (3 minuten langer...) de dijk oprijden bij de Loonse Waard. 

Zowel op de dijk als op de weg laag langs het water staan auto's, en we besluiten eerst naar de mensen op de dijk te rijden. Op dát moment gaat mijn whatsapp: 'Nu in beeld'. 'What the f...! Wáár dan, wáár', terwijl we rondkijken naar hyperende mensen. We rijden snel door naar de mensen, deur open: 'hebben jullie 'm in beeld?' Een paar verbaasde gezichten kijken ons aan: 'Nee..' We draaien rap de auto en koersen naar de mensen op de weg langs de plas, gevolgd door de rest van de dijklui. 


Hier aangekomen staan en zitten Jordy, Harvey, Rob en anderen al gedreven te kijken en te fotograferen. In de verte zit een grote gemengde groep met Storm-, Kok-, een paar Zilver, en naar later blijkt ook Pontische en Geelpootmeeuw

Geelpootmeeuw met Storm- en Kokmeeuwen

En een Ringsnavelmeeuw. 'Waar zit ie dan?'. Ik mag door de scoop van Rob turen, maar zie in eerste instantie niks. Op aanwijzing van Rob krijg ik 'm uiteindelijk alsnog in beeld.

Ringsnavelmeeuw, links voor aan

Jemig! at een klein beest! Je moet maar net weten waar ie staat, en als je niet op let ben je 'm ook zo kwijt. Heb je 'm in beeld, dan vallen de brede zwarte snavelband, de lichte iris, en naar later duidelijk wordt, lichtere rug en bovenvleugels wel op. Ook de rode oogring is een hulpkenmerk ter snelle onderscheid van Stormmeeuwen, hoewel enkele zo'n oogring ook hebben, maar lang niet zó opvallend. Tussendoor wordt me gewezen op een vrijwel witte Kokmeeuw met alleen zwarte handpennen, een erg gave verschijning die op grote afstand er al uit te pikken is door z'n spookverschijning.

witte Kokmeeuw

Rond kwart over vier neemt Jordy het besluit om flink wat brood voor aan op het ijs te gooien en met de handen vol loopt hij naar de rand en strooit flink rond.


In eerste instantie reageren de meeuwen niet, maar dan als donderslag bij heldere hemel, komen ze massaal er op af, en wordt het een warboel en gekrijs van jewelste. 


Zie 'm nu maar eens te vinden. Toch lukt dat, en heb je 'm eenmaal in beeld, dan is in beeld houden vaak vrij makkelijk. Een enkele keer vliegt ie op, en dan is het helemaal een feest om 'm te volgen. Gelukkig vinden we 'm steeds snel terug.


Omdat er nog geen goede foto's van de bovenvleugels zijn, die belangrijke kenmerken aan de toppen van de vleugel kunnen vertonen ter determinatie, zoals onderscheid van Stormmeeuwen, wordt daar door de fotografen op gefocust. De spanning is dan ook nog best lange tijd te snijden, maar uiteindelijk gaat er gejuich op: hebbes! 


Ondertussen let ik zelf op kleurverschillen en overeenkomsten onder diverse lichtomstandigheden ten opzichte van omringende meeuwen. 


Onder andere Paul Gnodde en Guido Verhoef weten een mooi filmpje te maken, die ze later op youtube plaatsen (zie onder). Met dit materiaal kan er verder gewerkt worden aan de determinatie van deze zeer intrigerende meeuw. Bij de, opvallend weinige mensen, staat een grote glimlach op de gezichten: wat een buitenkans, zo dichtbij!


Ongetwijfeld zal het lage aantal bezoekers veroorzaakt worden door de twijfels over de juiste identiteit van de meeuw. Hoewel aardig wat meningen richting zuivere Ringsnavelmeeuw neigen, moet zeker ook gekeken worden naar 'afwijkende' Stormeeuwen en mogelijke hybriden. In nauwe samenwerking met Jordy, Jeroen en Vincent Hart werk ik nu aan een dossier, welke later ingediend zal worden bij de Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna. Voorlopig zal er echter eerst de nodige informatie moeten worden verzamelt.

Tegen half zes rijden Guido, Joris en ik zwaar voldaan naar huis. Op het juiste moment gegaan, de meeuw mooi van dichtbij kunnen bekijken en dat lange tijd: met de neus in het brood!! 

Video's
Ringsnavelmeeuw, Loonse Waard, Wijchen, 19 januari 2017, Jeroen Nagtegaal

Ringsnavelmeeuw, Loonse Waard, Wijchen, 24 januari 2017 Guido Verhoef

Ringsnavelmeeuw, Loonse Waard, Wijchen, 24 januari 2017, Paul Gnodde

Waarnemingen
Waarnemingen Ringsnavelmeeuw in Gelderland [waarneming.nl]

(Aanvaarde en afgwezen) Gevallen Nederland op Dutchavifauna.nl [link]

Meer foto's Ringsnavelmeeuw





Geen opmerkingen:

Een reactie posten